Online women's health magazine

Hormonen

Van slaap en de pil tot ftalaten; hormoonverstoorders.

23 aug. om 07:30 door Mariët de Waal

Je hormonen zijn heel belangrijk voor je gezondheid, maar ze kunnen je ook behoorlijk in de weg zitten. Pijnlijke menstruaties, onregelmatige menstruaties, acné en stemmingswisselingen zijn symptomen van een hormonale disbalans die we allemaal wel kennen.

Maar, wist je dat er veel meer symptomen zijn die je vertellen dat je hormonen niet helemaal in balans zijn? Wat dacht je van slaapproblemen, geen verzadigd gevoel na een maaltijd hebben, zwakke nagels, haaruitval, een laag libido en een slecht geheugen zijn allemaal voorbeelden die er ook op kunnen wijzen dat je hormonen uit balans zijn. Ervaar jij zulke klachten? Gelukkig kun je zelf veel doen om je hormoonhuishouding weer in balans te brengen.


Kort geleden heb ik mijn online programma gelanceerd, waarin je alles leert over het herstellen van je hormoonbalans. In dit artikel geef ik je alvast een kleine inkijk in de oorzaken die ervoor kunnen zorgen dat je hormonen uit balans raken. Met tips voor herstel!

Chronische stress.

Chronische stress is een van de grootste verstoorders van je hormoonbalans. En, daarmee ook van je gezondheid. Dat is wel even schrikken, toch? Acute en kortdurende stress zijn niet erg, we zijn erop gemaakt om daarmee om te gaan. Maar, langdurig stress ervaren is niet gezond. Bij stress maak je het stresshormoon cortisol aan. De klachten die horen bij een hoog cortisolniveau zijn eindeloos. Van slaapproblemen tot een kort lontje en van moeite met concentreren tot aankomen in gewicht (Echt, je wordt dikker door stress. Dat komt doordat cortisol ervoor zorgt dat glucose wordt vrijgemaakt door je bijnieren. Als je lichaam deze vrijgekomen glucose niet gebruikt, slaat het dit direct op als vet).

We zijn er tegenwoordig zo aan gewend om stress te hebben, dat we het niet meer goed kunnen merken wanneer we (te) lang stress ervaren. Sta eens stil bij de stress in jouw leven; maak een lijstje met alle dingen die jou stress bezorgen. Welke ballen houd jij allemaal in de lucht? Dat wat jou stress geeft, hoeft trouwens helemaal niet negatief te zijn. Je gezin en je werk kunnen je veel blijdschap en voldoening geven, en tegelijkertijd ook veel van je vragen. Verkeerde voeding, een verstoord dag- en nachtritme, medicijngebruik en teveel (of te weinig) sporten levert ook stress op voor je lichaam. Wees eerlijk en kijk waar jij stress kunt verminderen.

Voeding.

Alles wat je eet, heeft effect op je lichaam. Met elke hap die je neemt, heb je een kans om goed voor je lichaam te zorgen. Maar, het kan ook minder positief uitpakken. Uit de voedingsstoffen die je lichaam binnenkrijgt, wordt energie gemaakt om te ademen, voor je spijsvertering en voor alle andere taken die je lichaam heeft. Je hormonen hebben hier allemaal hun eigen functie in. Je hormonen worden gevormd in je lichaam en hebben enorm veel taken in allerlei lichamelijke processen. Goede voeding is dus écht enorm belangrijk voor je hormoonbalans terwijl verkeerde voeding een direct negatief effect heeft. Gezonde voeding is zo puur en onbewerkt mogelijk. Zonder bewerkingen, niet in een fabriek gemaakt. Eet ook gevarieerd, zoveel mogelijk biologisch en eet volop groente en fruit.

BPA en ftalaten; Hormoonverstorende stoffen.

In je directe omgeving kom je iedere dag in contact met talloze stoffen die je hormoonbalans beinvloeden. Je kunt nog zo goed proberen om stress te verminderen en gezond te eten, als je je niet bewust bent van deze stoffen, dan is het dweilen met de kraan open. De oorzaak? Aardolie. Aardolie wordt bewerkt en gebruikt om allerlei stoffen mee te maken zoals plastic, benzine, medicijnen, kleding, nagellak, verzorgingsproducten en kassabonnen. En, dit is funest voor je hormonen. Je vindt hormoonverstorende stoffen in bijna alle voeding die uit een fabriek komt. Er zijn meer dan 100.000 chemische stoffen. Al die producten lijken in de verste verte niet meer op aardolie. Maar ze hebben wél invloed op je hormoonbalans. Ze worden xeno-oestrogenen genoemd (xeno betekent vreemd). Het zijn dus vreemde stoffen die een oestrogene werking in je lichaam hebben. Dit kan leiden tot oestrogeendominantie. De lijst met klachten die bij oestrogeendominantie hoor, is lang. Vermoeidheid, vocht vasthouden, vetopslag op je benen, heupen en borsten, moeite met afvallen, heftige en pijnlijke menstruaties, slapeloosheid, migraine, depressie, haaruitval, endometriose, etc.
Deze stoffen volledig bannen uit je leven gaat niet lukken. Bewustwording is stap 1. Stel jezelf de vraag ‘Zou ik dit product ook durven eten?’. Zo niet, gebruik het dan niet. Via je huid en nagels komen die stoffen namelijk ook je lichaam binnen. Zie je onderstaande stoffen op de ingrediëntenlijst van je product staan? Laat dit dan liever staan:

  • Bisfenol A (BPA)
  • Parabenen
  • Ftalaten
  • Triclosan
  • Nonylfeol
  • Octylfenol
  • Aluminium
  • Sodium laurylsulfaat
  • Butylhydroxyanisol (BHA)
  • Butylhydroxytolueen (BHT)

Ouder worden.

Als je ouder wordt, verandert je hormoonhuishouding. Zo heeft de natuur het bedacht en dat is geen probleem. Maar, als er in de jaren voorafgaand aan de overgang al een hormonale disbalans is ontstaan, dan kan dit zo (gemiddeld) rond je 40e wel klachten gaan geven. Die disbalans kan zich bijvoorbeeld hebben opgebouwd door ongezonde voeding, stress, te weinig slaap of teveel in aanraking komen met hormoonverstorende stoffen. Wist je dat opvliegers alleen voorkomen in westerse landen? Dat geeft aan dat onze leefstijl hierin een belangrijke rol speelt.

Deze tips zullen je helpen tijdens de overgang:

Probeer stress zoveel mogelijk te beperken. Een van de bekendste klachten van de overgang zijn opvliegers. Deze worden veroorzaakt doordat je lichaam denkt dat het oververhit is, terwijl er in feite niet zoveel aan de hand is. Je lichaam wil deze warmte afvoeren. Het zorgt er vervolgens voor dat je huid beter doorbloed raakt en dat je gaat zweten. Voila, een opvlieger. Je temperatuur wordt in je hersenen geregeld in het temperatuurcentrum. En laat dit centrum nou heel gevoelig zijn voor stress. Probeer stress dus te verminderen, om opvliegers te verminderen.

  • Eet volwaardige, gezonde voeding en voldoende gezonde vetten. Te weinig gezonde vetten kan leiden tot meer opvliegers.
  • Houd je bloedsuikerspiegel stabiel. Dit helpt om stemmingswisselingen te voorkomen.
  • Alcohol en koffie werken opvliegers in de hand.
  • Ga sporten! Vooral krachttraining kan een verschil maken. Dat helpt namelijk om je bloedsuikerspiegel in balans te houden en helpt ook om je vetvoorraad beperkt te houden. In vet wordt bijvoorbeeld oestrogeen opgeslagen.
  • Slaap voldoende.
  • Train je lichaam in het omgaan met temperatuurwisselingen. Ga naar de sauna, eindig je douche koud (en dan ook echt koud!), zet de verwarming laag.

Slaap.

Als je slaapt, herstelt je lichaam. Je laadt weer op. Tijdens je slaap worden volop herstellende hormonen aangemaakt, zoals het groeihormoon en testosteron. Het belangrijkste slaaphormoon is melatonine. Dit hormoon helpt je om in slaap te vallen en zorgt voor een diepe, ononderbroken slaap. Eiwitrijke voeding is belangrijk om voldoende melatonine aan te kunnen maken. Het helpt ook om overdag naar buiten te gaan, ‘s avonds het gebruik van schermen, zoals je telefoon, te beperken, ‘s avonds geen koffie meer te drinken, voldoende te bewegen en voldoende vitaminen en mineralen binnen te krijgen.

De pil.

Wie heeft hem niet gebruikt ;) ? Het lijkt tegenwoordig zo normaal om de pil te gebruiken. En er lijken ook veel voordelen aan te zitten. Over het algemeen worden je menstruaties minder heftig, je cyclus is regelmatig en het is dat waar het voor bedoeld is; een betrouwbare vorm van anticonceptie.

Toch kent de pil veel nadelen:

  • Je neemt elke dag een portie hormonen. Daardoor ontstaat een hormonale disbalans. Vaak gebruiken vrouwen de pil jarenlang. Hoe langer die disbalans bestaat, hoe lastiger het is om je hormoonbalans weer te herstellen.
  • De pil wordt vaak gebruikt om klachten als acné, heftige bloedingen, heftige menstruatiepijn etc. te verminderen. Dit zijn klachten die voortkomen uit een hormonale disbalans. Het is niet logisch om nog eens extra hormonen te gebruiken om die disbalans op te lossen. Sterker nog, dat werkt alleen maar averechts. Pak liever de oorzaak aan, ga aan de slag met voeding, leefstijl en het verminderen van stress.
  • De pil is een medicijn. Je lever moet dit afbreken en dit kost veel energie. Ook gebruikt je lever hier waardevolle voedingsstoffen voor, zoals vitamines, mineralen en antioxidanten die je liever voor andere taken wilt inzetten. Je lever is een belangrijk ontgiftend orgaan. Hoe meer je lever bezig is met het opruimen van afvalstoffen, hoe minder het bezig kan zijn met andere belangrijke taken.

Ik ben geen voorstander van de pil. Gebruik je de pil als anticonceptie? Kies dan liever voor andere, hormoonvrije methodes, zoals de koperspiraal (let op, dit kan wel voor langere menstruaties zorgen én kan een abortieve werking hebben), condooms. Maar ook natuurlijke manieren van anticonceptie, zoals de Billings methode, waarbij je de ontwikkeling van je cyclus ‘leest’ aan de hand van je vaginale afscheiding, of de temperatuurmethode. Er zijn ook hulpmiddelen die je hierbij kunnen helpen, zoals de Lady-comp. In de supersexy hormoonvrije voorbehoedsmiddelenlijst van Janneke Robers vind je zeker een alternatief dat bij jou past.

Gebruik je de pil om klachten tijdens je cyclus te verminderen? Werk dan aan je algehele hormoonbalans. Mijn online programma kan je daar heel goed bij helpen!

Dit artikel is geschreven door Mariët de Waal.

Als er in de jaren voorafgaand aan de overgang al een hormonale disbalans is ontstaan, dan kan rond je 40e klachten gaan geven.

Deel dit artikel